ตังกุย สรรพคุณ , การใช้งาน และผลข้างเคียง

ตังกุย สรรพคุณ

ตังกุย สรรพคุณ , การใช้งาน และผลข้างเคียง

ตังกุย เป็นพืชในสกุล Angelica ซึ่งมักถูกใช้ในศาสตร์การแพทย์แผนโบราณ โดยเฉพาะในประเทศแถบเอเชีย รากของพืชหลายสายพันธุ์ในกลุ่มนี้ถูกนำมาใช้ในการทำยาสมุนไพร

อย่างไรก็ตาม คำว่า “รากตังกุย” มักหมายถึงพืชสายพันธุ์ Angelica archangelica (A. archangelica) และในบางครั้งอาจหมายถึง Angelica sinensis (A. sinensis) ด้วย

ทั้งรากและส่วนอื่น ๆ ของพืชทั้งสองชนิดนี้มีประวัติการใช้งานในยาสมุนไพรมายาวนาน แม้ว่า A. sinensis จะเป็นสายพันธุ์ที่ได้รับการวิจัยมากกว่า

A. sinensis นิยมใช้ในแพทย์แผนจีน เพื่อปรับสมดุลฮอร์โมน ช่วยระบบย่อยอาหาร และล้างพิษตับ

ขณะที่ A. archangelica ถูกใช้ในยุโรปเพื่อช่วยเรื่องระบบย่อยอาหาร ปัญหาการไหลเวียนโลหิต และอาการวิตกกังวล

แม้จะมีประวัติการใช้มายาวนาน แต่ปัจจุบันยังมีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์เพียงเล็กน้อยที่สนับสนุนประโยชน์ของพืชทั้งสองชนิดนี้

รากตังกุยคืออะไร?

พืชในสกุล Angelica สามารถสูงได้ถึง 3 เมตร มีช่อดอกทรงกลมสีเขียวหรือเหลือง และให้ผลขนาดเล็กสีเหลือง

พืชชนิดนี้มีกลิ่นหอมเฉพาะตัวจากสารประกอบอะโรมาติก มีกลิ่นคล้ายกลิ่นมัสก์ กลิ่นดิน หรือกลิ่นสมุนไพร

A. sinensis มีชื่อเรียกอีกว่า “ตังกุย” หรือ “โสมสตรี” มีถิ่นกำเนิดในจีนและเอเชียตะวันออก ใช้รักษาปัญหาฮอร์โมนในผู้หญิง

A. archangelica รู้จักกันในชื่อ “เซเลอรี่ป่า” หรือ “ตังกุยนอร์เวย์” พบมากในยุโรป ใช้ทั้งในอาหารและสมุนไพร

แม้ชื่อจะเน้นที่ "ราก" แต่ผลิตภัณฑ์จาก A. archangelica มักใช้ทั้งราก เมล็ด ดอก และผล ในขณะที่ A. sinensis ใช้เฉพาะรากเท่านั้น

สรุปสั้น

A. sinensis ใช้เฉพาะราก ส่วน A. archangelica ใช้ทั้งต้นในผลิตภัณฑ์สมุนไพร

การใช้งาน

รากตังกุย โดยเฉพาะ A. archangelica ยังมีการใช้ในการปรุงอาหาร เช่น ใช้กลั่นเหล้าจิน ใบอ่อนนำมาทำเป็นของแต่งหน้าเค้กหรือขนมหวาน อย่างไรก็ตาม ตังกุย สรรพคุณ จุดเด่นคือการใช้เป็นยาสมุนไพร โดยเฉพาะในยุโรปและรัสเซีย

A. sinensis ใช้ในแพทย์แผนจีนเพื่อสุขภาพสตรีโดยเฉพาะ

สรุปสั้น

A. sinensis ใช้สำหรับปัญหาสุขภาพสตรี ส่วน A. archangelica ใช้เป็นสมุนไพรในยุโรปและใช้ในเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

ตังกุย สรรพคุณ

ประโยชน์

แม้มีการใช้มาอย่างยาวนาน แต่หลักฐานทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับประโยชน์ของรากตังกุยยังมีจำกัด

ประโยชน์ของ A. sinensis

• ต้านมะเร็ง:การศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่าสารสกัดจาก A. sinensis สามารถฆ่าเซลล์มะเร็งสมองชนิดรุนแรง (glioblastoma) ได้

• สมานแผล:อาจช่วยกระตุ้นการสร้างหลอดเลือดใหม่และสมานแผล โดยเฉพาะในผู้ป่วยเบาหวาน

• ลดอาการร้อนวูบวาบในวัยทอง:อาจช่วยเพิ่มระดับเซโรโทนินในร่างกาย ลดความถี่และความรุนแรงของอาการร้อนวูบวาบ

• บรรเทาโรคข้ออักเสบ:อาจลดการอักเสบ ป้องกันการเสื่อมของข้อต่อ และซ่อมแซมกระดูกอ่อนในข้อเข่าและข้ออักเสบรูมาตอยด์

แต่ทั้งหมดนี้ยังอยู่ในระดับงานวิจัยในห้องทดลองหรือสัตว์ทดลองเท่านั้น

ประโยชน์ของ A. archangelica

• ต้านมะเร็ง:อาจช่วยฆ่าเซลล์มะเร็งเต้านม, มะเร็งปากมดลูก และยับยั้งเนื้องอกในสัตว์ทดลอง

• ต้านจุลชีพ:น้ำมันหอมระเหยของพืชนี้อาจฆ่าแบคทีเรีย เช่น Staphylococcus aureus และ E. coli รวมถึงไวรัสเฮอร์ปีส์

• ลดความวิตกกังวล:การทดลองในหนูพบว่าพืชนี้อาจช่วยผ่อนคลายและลดพฤติกรรมวิตกกังวล

แต่ยังไม่มีการทดสอบในมนุษย์ จึงต้องมีการวิจัยเพิ่มเติม

สรุปสั้น

A. sinensis อาจช่วยเรื่องการสมานแผล อาการวัยทอง และข้ออักเสบA. archangelica อาจช่วยลดความวิตกกังวลและต้านจุลชีพทั้งสองชนิดอาจมีฤทธิ์ต้านมะเร็งในห้องทดลอง แต่ยังต้องศึกษาในมนุษย์เพิ่มเติม

ข้อเสียและผลข้างเคียง

• A. sinensis อาจทำให้ความดันโลหิตสูง และมีรายงานว่าอาจทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ หากรับประทานในปริมาณมาก

• อาจมีปฏิกิริยากับยาละลายลิ่มเลือด เช่น วาร์ฟาริน ซึ่งอาจทำให้เลือดออกได้มากจนอันตรายถึงชีวิต

• พืชในสกุล Angelica มีสาร furanocoumarins ซึ่งเป็นสารเดียวกับในเกรปฟรุต ที่อาจรบกวนการทำงานของยา เช่น ยาลดไขมันในเลือด หรือยากันชัก

• อาจทำให้ผิวไวต่อแสงแดด (photodermatitis) หรือเกิดอาการแพ้สัมผัส (contact dermatitis)

• ไม่ควรใช้ในหญิงตั้งครรภ์ ผู้ที่พยายามตั้งครรภ์ หรือหญิงให้นมบุตร เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลความปลอดภัยเพียงพอ

สรุปสั้น

A. sinensis อาจทำให้ความดันสูง, มีผลต่อหัวใจ, และรบกวนการใช้ยาละลายลิ่มเลือดพืชในกลุ่มนี้อาจมีปฏิกิริยากับยาเช่นเดียวกับเกรปฟรุต และอาจทำให้ผิวไวต่อแสงไม่แนะนำให้ใช้ในหญิงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร